چشم‌انداز شغلی در میانه‌ی یک تحول گسترده است

ما کجا هستیم؟

اتوماسیون و COVID-19 از عوامل اصلی‌ای هستند که مهارت‌هایی که در صنایع و بازارها نیاز است را تغییر می‌دهد. تخمین زده می‌شود که تا سال 2025، 85 میلیون شغل با اتوماسیون سریع مشاغل جایگزین می‌شود و 40٪ از هسته‌ی مشاغل به‌صورت کلی برای کارگران تغییر خواهد کرد.

با این حال تحقیقات نشان می‌دهد که موقعیت‌های شغلی جدید در واقع از موقعیت‌های شغلی از دست‌رفته پیشی خواهند گرفت. 149 میلیون شغل فناوری‌محور تا سال 2025 وجود خواهند داشت. به‌طور خلاصه، فرصتی که فناوری به چشم‌انداز شغلی جهانی ارائه می‌دهد می‌تواند خطرات اتوماسیون را جبران کند. اما تنها در صورتی که توسعه‌ی مهارت‌ها را مقیاس کنیم.

چالش پاسخ‌گویی به خواسته‌های این بازار کار که به‌سرعت در حال تغییر است، همراه با استعفای بزرگ (بالاترین میزان استعفا از کار در ۲۰ سال گذشته در آمریکا به‌دلیل همه‌گیری کرونا) شده است که تعداد بی‌شماری جای خالی برای افراد ماهر ایجاد خواهد کرد. در سال 2021، فرصت‌های شغلی در سطح جهانی افزایش یافت و در هر دو کشور انگلیس و آمریکا به بالاترین حد خود رسید. یک نظرسنجی نشان می‌دهد که 69 درصد از شرکت‌ها در سراسر جهان، کمبود کارجو برای استخدام را گزارش می‌دهند.

با تغییر نگرش نسبت به کار، از جمله ارزیابی مجدد تعادل بین کار و زندگی و تمایل برای تغییر، این روندهای دوران همه‌گیری به این معنی است که کارفرمایان باید نشان دهند که می‌توانند مهارت‌های جدید را پرورش دهند و مزایا و پیشرفت را برای به‌دست آوردن استعدادها فراهم کنند. بر این اساس، 35 درصد از مدیران عامل می‌گویند که در سال گذشته مزایای خود را افزایش داده‌اند تا توانایی خود را برای حفظ استعدادها تقویت کنند.

کمبود کارمندان نه‌تنها به‌دلیل فقدان کارجویان، بلکه فقدان کارجویان ماهر است. این احساس در بین کارمندان و کارفرمایان آینده وجود دارد که کارجویان امروزی فاقد مهارت‌های اصلی هستند. جویندگان کار در سطح ورودی(تازه‌کار) موافق این موضوع هستند – فقط 34٪ از دانشجویان کالج‌های ایالات متحده احساس می‌کنند دانش و مهارت‌های مناسب برای پیوستن به نیروی کار را دارند. در بریتانیا، تنها 48 درصد از کارفرمایان معتقدند که دانشجویان با مهارت‌های دیجیتال کافی دانشگاه را ترک می‌کنند.

چه اتفاقی باید بیفتد؟

افراد اساسا برای توسعه‌ی شغلی خود به سه مؤسسه‌ی کلیدی – دولت، آموزش عالی و مشاغل- متکی هستند. این موسسات توانایی ارائه‌ی توسعه‌ی مهارت‌های دیجیتالی مورد نیاز نیروی کار جهانی را دارند. برای برآورده کردن خواسته‌های نیروی کار در حال گذار، موسسات باید یادگیری مبتنی بر مهارت را در اولویت قرار دهند. تحقیقات نشان می‌دهد که 62 درصد از کارفرمایان تلاش رسمی برای حرکت به‌سمت استخدام افراد ماهر و نه لزوما آکادمیک انجام داده‌اند. رهبران، از جمله مدیرعامل اپل، تیم کوک، تصورات قدیمی مبنی بر این‌که استعداد با مدرک دانشگاهی مرتبط است را رد می‌کنند. به‌جای مجموع سال‌ها تجربه، مهارت‌ها به‌سرعت در حال تبدیل شدن به شرایط مطلوب برای شرکت‌هایی هستند که به‌دنبال استخدام‌های جدید هستند. یادگیری مبتنی بر مهارت، تجارب یادگیری متناسب با نیازهای خاص افراد را در یک مقطع زمانی خاص فراهم می‌کند. این کار دانش بسیار خاص مورد نیاز برای ورود به یک شغل جدید یا پیشرفت در یک حرفه را ارائه می‌دهد. ارتباط و تمرکز با توجه به یک سفر یادگیری فردی در قلب یادگیری مبتنی بر مهارت است. این در تضاد با رویکردهایی مانند مدل‌های یادگیری باز است، که در آن یادگیرندگان هر دوره‌ای را که می‌خواهند می‌گذرانند، یا مدل‌های یادگیری هدایت‌شده که دارای دوره‌هایی است که توسط یک تیم یا همتایان خاص توصیه می‌شود. رویکرد مهارت در اولویت، یکی از راه‌های مهم برای مقابله با کمبودهای ناشی از تغییر بازار کار ما است.

چگونه ما سریع‌ترین مهارت‌های در حال رشد را تعریف می‌کنیم

سریع‌ترین رشد مهارت‌های ما در سال 2022 از طریق ارزیابی مقایسه‌ای ثبت‌نام‌های سازمانی Coursera بین سال‌های 2020 و 2021 شناسایی شده‌اند. سریع‌ترین مهارت‌هایی که در حال رشد هستند، مهارت‌هایی هستند که بیشترین افزایش را در رتبه‌بندی کلی خود در این بازه‌ی زمانی داشته‌اند، و بنابراین انتظار می‌رود روندشان ادامه یابد.

مهارت‌های دیجیتال

یونسکو مهارت‌های دیجیتال را به عنوان «محدوده‌ای از توانایی‌ها برای استفاده از دستگاه‌های دیجیتال، اپلیکیشن‌های ارتباطی و شبکه‌ها برای دسترسی و مدیریت اطلاعات» تعریف می‌کند. مهارت‌های دیجیتال می‌توانند همه‌چیز را از رسانه‌های اجتماعی گرفته تا امنیت سایبری را در بر گیرند، و به‌طور فزاینده‌ای برای یک نیروی کار محبوب، در مرکز توجه هستند؛ به‌ویژه که کسب‌وکارها در پاسخ به همه‌گیری، تحول دیجیتال را تسریع کرده‌اند. اصطلاح «مهارت‌های دیجیتال» اغلب به‌جای مهارت‌های «فناوری» و «فنی» استفاده می‌شود.

روندهای مهارت‌های دیجیتال

اقتصاد تجربه باعث افزایش تقاضا برای طراحی محصول و تجربه‌ی کاربری می‌شود.

طراحی محصول در صدر رتبه‌بندی سریع‌ترین رشد مهارت‌های دیجیتال در سال 2021 و طراحی تجربه‌ی کاربری در رتبه‌ی سوم قرار دارد. هر دو مهارت حاکی از ارزش رو به رشدی است که کسب‌وکارها برای تعاملات دیجیتال در سال‌های 2021 و 2022 قائل هستند و نیاز به ایجاد تمایز در بازارهای اشباع شده.

روندهای متعددی احتمالا رشد محصول و مهارت‌های طراحی تجربه‌ی کاربری را تسریع می‌کنند. تجارب دیجیتالی کلید افزایش درآمد در سراسر صنایع هستند. فروش تجارت الکترونیکی فراتر از 4.2 تریلیون دلار آمریکا و بیش از 2 میلیارد مصرف‌کننده، همراه با کاهش موازی حضور خریداران در در فروشگاه‌های فیزیکی را می‌توانیم از نتیجه‌های آن بدانیم. 

در همین حال، بازار نرم‌افزار به‌طور فزاینده‌ای اشباع‌شده است و منجر به گرایشی به سمت «رشد مبتنی بر محصول» می‌شود، که به گفته‌ی HubSpot، بر «محصول به‌عنوان محرک اصلی برای جذب، فعال‌سازی و حفظ مشتریان» تاکید می‌کند. رشد محصول مبتنی بر یک بازار رقابتی و بالغ، برای نرم‌افزارهای تجاری است و انتظار کاربران از محصولات دیجیتال، یک تجربه‌ی بی‌نقص از محصولی ظریف است. چنین تقاضایی در حال جایگزینی بازاریابی (که از اوایل دهه‌ی 2000 بر استراتژی‌های کسب‌وکار غالب بوده است) به‌عنوان محرک اصلی رشد کسب‌و‌کار است.

در این زمینه، طراحی محصول و تجربه‌ی کاربری در حال تبدیل شدن به تمایزهای حیاتی برای کسب‌وکارها در شرایطی است که به‌سرعت به «اقتصاد تجربه» دیجیتال تبدیل می‌شود. ما انتظار داریم که آن‌ها تا سال 2022 و پس از تمام شدن همه‌گیری کرونا، نوآوری‌های تکنولوژیکی و بازار جهانی‌سازی‌شده، حیاتی باقی بمانند. این اتفاقات به سرعت بخشیدن به تحولات دیجیتال و رشد تجارت الکترونیک ادامه می‌دهند.

مدیریت و تصویرسازی داده در حال تبدیل شدن به یک نیاز مهارتی محبوب است

چندین مورد از سریع‌ترین مهارت‌های دیجیتالی که در این مطالعه در حال رشد هستند، نقش متغیر داده‌ها را در یک سازمان برجسته می‌کنند. از آن‌جایی که تحول دیجیتال منجر به افزایش حجم داده‌های محل کار می‌شود، نحوه‌ی اشتراک‌گذاری، ارائه و تجزیه و تحلیل آن داده‌ها از اهمیت فزاینده‌ای برای کسب‌وکارها برخوردار است. رشد مهارت‌ها در مورد ترسیم داده‌ها (مقام دوم) و تجسم آماری (مقام چهارم) گویای این روند هستند؛ در کنار آن‌ها مهارت‌هایی که مربوط به ذخیره‌سازی و مدیریت داده‌ها مانند مهارت‌های استراتژی امنیتی (مقام پنجم) و زیرساخت ابری (مقام ششم) است.

خواه شناسایی شکاف‌های مهارتی مربوط به منابع انسانی باشد یا تیم‌های فروش در حال تجزیه و تحلیل عملکرد آن‌ها، داده‌ها دیگر در انحصار دانشمندان و متخصصان فناوری نیستند. داده‌ها به‌طور فزاینده‌ای زیربنای کار در بخش‌ها و نقش‌های شغلی مختلف هستند. امروزه داده‌ها هم محرک استراتژی‌های تجاری هستند و هم شاید مهم‌تر از همه، یک رسانه.

به‌طور خاص، تحلیلگران در گارتنر پیش‌بینی کرده‌اند که تا سال 2025 داستان‌سرایی با داده، که در آن از داده‌ها برای ارائه‌ی یک روایت، خواه به‌اشتراک‌گذاری شاخص‌های عملکرد یک کسب‌وکار با سرمایه‌گذاران یا راه‌اندازی یک کمپین بازاریابی جدید باشد، به گسترده‌ترین وسیله برای استفاده‌ی کسب‌وکار تبدیل می‌شود. انتظار می‌رود بازار جهانی تصویرسازی داده‌ها نیز به رشد خود ادامه دهد و به ارزش 5.17 میلیارد دلار در سال 2026 برسد.

با افزایش تولید کل داده‌های جهانی به 175 زتابایت تا سال 2025 (برابر با 33 تریلیون گیگابایت) و سازمان‌هایی که به‌دنبال استفاده از این اطلاعات هستند، مهارت‌های داده‌محور، احتمالا به‌خاطر تقاضای زیاد رشد خواهند کرد.

مهارت‌های انسانی

موسسات اغلب در مورد تعریف مهارت‌های انسانی، که گاهی به‌عنوان مهارت‌های «نرم» شناخته می‌شوند، دچار مشکل می‌شوند. با این حال آن‌ها برای موفقیت سازمانی حیاتی هستند. مهارت‌های انسانی غیرفنی هستند، اما از مهارت‌های «سخت» کم‌ارزش‌تر نیستند، یا یادگیری آن‌ها آسان‌تر نیست. این مهارت‌ها شامل طیفی از مهارت‌های شناختی، اجتماعی و عاطفی مانند خلاقیت، تفکر انتقادی، تفسیر اطلاعات، تصمیم‌گیری و ارتباط برخی از مهارت‌های عاطفی (که شاید ویژگی‌های رفتاری نیز نامیده شوند)، مانند تاب‌آوری، همدلی و هوش هیجانی هستند. و تاکید می‌کنیم که با در نظر گرفتن این ویژگی‌ها به‌عنوان مهارت، می‌توان آن‌ها را آموخت.

مهارت‌های انسانی در سیلوها ساخته نمی‌شود. بهبود مهارت‌های انسانی ما می‌تواند مکمل مهارت‌های دیجیتال یا دیگر مهارت‌های «سخت» باشد و بالعکس. ما برای استفاده‌ی موثر و اخلاقی از مهارت‌های دیجیتال و همچنین ایجاد چارچوب‌ها و فناوری‌هایی که از طریق آن‌ها، مهارت‌های دیجیتال ظهور و تکامل می‌یابند، به مهارت‌های انسانی نیاز داریم. به همین ترتیب، مهارت‌های دیجیتال می‌تواند مهارت‌های انسانی ما را افزایش دهد. در حالی که «مهارت‌های انسانی» ممکن است یک اصطلاح بدیهی به نظر برسد (البته، ما انسان هستیم!)، وقتی در گفتگو با فناوری قرار می‌گیرد، معنای عمیق‌تری پیدا می‌کند.

عوامل افزایش تقاضا برای مهارت‌های انسانی

۱- این بیماری همه‌گیر تمایل به سمت فضاهای کاری همدلانه‌تر را افزایش داده است، به‌طوری که از هر 523 نفر، 2 نفر کاهش سلامت روان را از زمان شروع همه‌گیری کووید 19 گزارش کرده‌اند. در این زمینه، مهارت‌های ارتباطی برای کارکنان در هر سطحی برای ایجاد فرهنگ مراقبت در محل کار بسیار مهم است.

۲- کار از راه دور و هیبریدی در سطح جهانی ادامه دارد، به‌طوری که گارتنر تخمین می‌زند که 53 درصد از کارگران در ایالات متحده، 52 درصد در بریتانیا و 28 درصد در چین از راه دور کار خواهند کرد. این روش جدید کار، که نمی‌تواند به دفتر فیزیکی که افراد را گرد هم می‌آورد تکیه کند، نیازمند رویکردی آگاهانه‌تر برای ارتباط و همکاری است.

۳- اتوماسیون مشاغل فنی تکراری به این معنی است که ارزش بیشتری برای مهارت‌های خلاقانه‌تر مانند حل مسائل پیچیده و داستان‌گویی که محدودیت‌های ماشین‌ها را آشکار می‌کنند، در نظر گرفته می‌شود. توسعه‌ی مهارت‌ها در این زمینه‌ها، که هر شکلی از هوش مصنوعی نمی‌تواند به زودی جایگزین آن شود، اکنون مهم است و درجه ای از ثبات در آینده را فراهم می‌کند.

در عصر کار از راه دور، ارتباطات، داستان‌سرایی و حل مسئله بسیار ضروری هستند

به‌اشتراک‌گذاری موثرتر اطلاعات بین افراد در قلب بسیاری از مهارت‌های انسانی است که سریعا در حال رشد هستند، از جمله ارتباطات (مقام اول)، داستان‌سرایی (مقام چهارم)، و حل مسئله (مقام هشتم). این‌ها اغلب به گرایش‌های مهارت دیجیتال مربوط می‌شوند، به‌ویژه تاکید بر نیاز به روایت‌های واضح و قانع‌کننده که هم در تصویرسازی داده‌ها (دیجیتال) و هم در داستان‌گویی (انسانی) دیده می‌شود.

در نهایت، داستان‌سرایی به یک عنصر کلیدی در بازاریابی مدرن تبدیل شده است. تمایل به ایجاد تعامل بین برندها و مشتریانشان از طریق داستان‌ها، به‌عنوان یک تکنیک تبلیغاتی قدرتمند تلقی شده است. طبق گفته The Rise of Storytelling as the New Marketing، «محتوایی که ممکن است باعث همدلی و آموزش کسانی شود که آن را می‌بینند یا می‌شنوند، برای برانگیختن علاقه‌ی مردم به خرید کالاهای خاص، از تکنیک‌های تبلیغات سنتی مطلوب‌تر است.»

از آن‌جایی که هر یک از این روندها تا سال 2022 و بعد از آن ادامه می‌یابد، احتمالا با تقاضا برای فرهنگ‌های همدلانه‌تر در محل کار، کار انعطاف‌پذیر و نوآوری‌های فناوری تسریع می‌شود؛ تقاضای فوری برای مهارت‌های انسانی که حول محور ارتباطات، داستان‌گویی و حل مسئله متمرکز است، احتمالا افزایش می‌یابد.

توسعه‌ی مهارت‌ها یک ماموریت مادام‌العمر است

به گفته‌ی گارتنر، 58 درصد از نیروی کار برای انجام موفقیت‌آمیز کار خود، به مجموعه‌ای از مهارت‌های جدید نیاز دارند. این مطالعه همچنین اشاره می‌کند که یکی از هر سه مهارت مرتبط در سال 2017 برای یک متخصص فناوری اطلاعات، امور مالی یا فروش، امروزه منسوخ شده است. این روند توسط تحقیقات Deloitte تایید شده است، که نشان می‌دهد مهارت‌ها میانگین ماندگاری کمتر از پنج سال دارند. به زبان ساده، توسعه‌ی مهارت‌ها به‌طور فزاینده‌ای ضروری است.

یکی دیگر از گرایش‌های اصلی در مهارت‌های انسانی، رشد مهارت‌هایی است که دیگران را قادر به توسعه یا بازآموزی می‌کند. این امر در رشد مهارت‌های انسانی مانند مدیریت تغییر (مقام دوم)، توسعه‌ی حرفه‌ای (مقام سوم)، توسعه‌ی افراد (مقام نهم) و منابع انسانی (مقام دهم) مشهود است. از آن‌جایی که نیاز گسترده‌تر به مهارت‌آموزی مجدد رخ می‌دهد، نیاز موازی به ارائه‌ی راهنمایی‌های ماهرانه به کارکنان و مدیران، اهمیت یکسانی دارد.

هیچ مهارت یا دوره‌ای نمی‌تواند برای تمام زندگی شما کافی باشد. در دنیای جدید کار، موسسات باید ذهنیت یادگیری مادام‌العمر را ارتقا دهند. کسب‌وکارها این نیاز را درک می‌کنند، به‌طوری که مجمع جهانی اقتصاد دریافت که 95٪ از شرکت‌ها در ایالات متحده و 98٪ در انگلستان قصد دارند کارمندان فعلی را در پاسخ به نیازهای مهارتی در حال تغییر، آموزش دهند. و افراد نیز این را احساس می‌کنند: طبق یک مطالعه تحقیقاتی Pew، 73٪ از بزرگسالان ایالات متحده خود را یادگیرنده‌ی مادام‌العمر می‌دانند.

سرمایه‌گذاری در تیم‌های مهارت‌دهی مجدد با محتوای در سطح جهانی و یادگیری عملی می‌تواند باعث افزایش ماندگاری و ایجاد مکان‌های کاری جذاب‌تر برای استعدادها شود؛ به‌ویژه زمانی که فقط ۳۴ درصد از کارمندان از سرمایه‌گذاری سازمانشان در بهبود مهارت‌هایشان راضی هستند. از آن‌جایی که پیامدهای استعفای بزرگ همچنان به ایجاد فشار بر استخدام‌های جدید و حفظ کارمندان موجود ادامه می‌دهد، تعهد مبتنی بر شواهد به توسعه‌ی مهارت‌ها برای مشاغلی که به‌دنبال ایجاد تیم‌های موفق هستند، ضروری است.

نتیجه: چطور خودمان را برای آینده آماده کنیم؟

ما در آستانه‌ی یک دنیای کار عادلانه‌تر هستیم که بر پایه‌ی یادگیری مادام‌العمر ساخته شده است. برای پیشرفت به سوی این چشم‌انداز، نهادها باید به سرعت عمل کنند. فناوری ما را قادر می‌سازد تا تجربیات آموزشی بی‌نظیری را به هر کسی، در هر کجا جهان ارائه دهیم. به‌طور همزمان، رشد بیش از حد کار از راه دور به همین افراد امکان می‌دهد بدون توجه به شهر، ایالت یا حتی مرزهای ملی به مشاغل با کیفیت بالا دسترسی داشته باشند.

آینده بدون چالش نیست. خطرات اقتصادی و موفقیت شخصی ناشی از رشد اتوماسیون، نیازهای مهارتی در حال تغییر سریع و کمبود نیروی کار است. پذیرش فناوری و توانایی آن برای دموکراتیک کردن دسترسی به نقش‌های جدید، پرورش مهارت‌های دیجیتال و انسانی جدید که زیربنای آن مشاغل است، برای غلبه بر این خطرات حیاتی خواهد بود.

برای تحقق وعده‌ی آینده‌ی کاری بهتر، مشارکت‌های دولتی-خصوصی که مسیرهایی را از توسعه‌ی مهارت‌ها تا فرصت‌های شغلی ایجاد می‌کند، ضروری خواهد بود. از تخصص دیجیتالی در تصویرسازی داده‌ها گرفته تا مهارت‌های انسان‌محور مانند داستان‌گویی، موسسات باید به‌سرعت عمل کنند تا دانش آماده‌ی کار را برای افراد در همه‌جا، برای موفقیت در دنیایی در حال تغییر، فراهم کنند.

منبع: گزارش The Job Skills of 2022 by Coursera